Cây xà cừ
Tên khoa học Khaya senegalensis
Thuộc họ Meliaceae (Xoan)
Đặc điểm cây xà cừ
Xà cừ là cây thân gỗ, khi trưởng thành cây có chiều cao trung bình từ 30 – 40, đường kính thân khoảng 2m. Vỏ cây có màu xám nâu, thân trơn, lúc còn non vỏ cây nhẵn, khi già thì sần sùi bong tróc những vảy đen, nút hình đồng tiền khoanh tròn như cái sọ.
Cây xà cừ công trình có nhiều cành nhánh và lan tỏa ra nhiều hướng khác nhau, tán cây rất rộng, cành non có xu hướng cong xuống dưới.
Lá xà cừ mọc dạng lá kép lông chim 1 lần chẵn, các lá mọc cách mang từ 3 đến 6 đôi lá chét. Các lá chét có kích thước từ 6 – 12 cm, rộng khoảng 5 cm. có hình xoan, mép lá nguyên, mặt lá xanh nhẵn.
Hoa xà cừ mọc thành từng cụm, từng tán đều mang những hoa nhỏ có 4 cánh màu trắng dính với nhau, hoa thường nở vào tháng 4 – 5. Khi tàn sẽ để lại những quả nang nhỏ, khi chín có màu nâu xám, vỏ quả cứng và dày, lúc chín thì bung thành 4 mảnh để phát tán hạt.
Đặc điểm sinh trưởng
Cây xà cừ có tốc độ sinh trưởng phát triển nhanh, thuộc cây ưa sáng, dễ trồng, dễ chăm sóc. Cây có đặc điểm tái sinh từ chồi và hạt rất mạnh. Cây có thể phát triển tốt trên nhiều loại đất khác nhau, đặc biệt phù hợp với các loại đất ven biển, thích nghi với điều kiện thời tiết khô hạn ở nhiều đồi núi…
Ứng dụng
– Cây xà cừ thường được trồng thành cây công trình các đường phố tạo cảnh quan, làm cây bóng mát rất tốt, các vườn thú, sinh vật cảnh, trường học, khu đô thị cũng được trồng rất nhiều xà cừ để làm đẹp cảnh quan đường phố
– Cây còn được trồng làm cây bóng mát cho các sân vườn, biệt thự, hoặc trồng thành rừng để lấy gỗ mang lại giá trị kinh tế cao.
– Vỏ cây xà cừ có thể trị được bệnh ghẻ.
– Gỗ đẹp, thớ mịn nên được sử dụng để đóng đồ dùng.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây
Cây xà cừ được trồng từ hạt và tái sinh từ hạt rất tốt.
– Hạt sau khi chín được tách ra từ quả, đem phơi khô trong nắng nhẹ trong 3 – 5 nắng, sau đó cất trong túi và để ở nơi khô ráo, hoặc bạn có thể bỏ ở trong chum
– Khi gieo hạt tiến hành ngâm hạt trong nước với tỉ lệ 2 sôi + 3 lạnh và ngâm trong 2 tiếng đồng hồ, vớt ra rửa chua và đem đi gieo vào luống hoặc gieo thẳng vào bầu.
– Kích thước bầu khoảng 12 x 18cm, thành phần đất trong ruột bầu bao gồm đất và phân hoai mục với tỉ lệ 2 đất: 1 phan.
– Cây rất dễ trồng bạn có thể gieo vãi ngoài luống hoặc chăm sóc đến khi trồng đều được.
– Khi cây đạt chiều cao 40 – 50 cm thì đem ra trồng ngoài đất, bạn cũng có thể để lâu hơn với chiều cao gần 1m.
– Khi trồng đào hố sâu với kích thước phù hợp với con giống
– Đặt cây thẳng đứng, lấp chặt đất, có thể bón thêm phân xanh để tạo độ ẩm cho cây và tránh bị mất nước.
– Đối với cây cao thì phải dùng gậy chống chắn gió đề phòng cây bị đổ.
– Đối với những cây trồng để quy hoạch đường phố, khu đô thị cần trồng với khoảng cách vừa phải để cây sinh trưởng tốt.